Jako ludzie skupiamy się bardziej na tym, czego nam brakuje – gdzie nie jesteśmy wystarczająco doskonali lub gdzie inni ludzie są „lepsi” od nas (cokolwiek to „lepsi” oznacza). Mocne strony – myślenie o tym, w czym jesteśmy naprawdę dobrzy, nie jest pierwszą rzeczą, która przychodzi nam na myśl, kiedy zastanawiamy się nad naszym rozwojem zawodowym, przeprowadzamy wartościową rozmowę z naszym managerem albo po prostu myślimy o kolejnych krokach w naszej karierze.
Z mojego doświadczenia wynika, że jest to silnie powiązane z kulturą i / lub krajem, w którym się wychowaliśmy, ponieważ przekonania o byciu „silnym” lub „słabym” są bardzo obecne. Jako osoba wychowana w Polsce, gdzie zawsze trzeba udowadniać, że jesteśmy wystarczjąco dobrzy, godni uwagi i wykształceni na tyle, żeby być partnerami w każdym globalnym kontekście zawodowym, mogę powiedzieć, że to ważny element. Znam wiele osób wychowanych w różnych kulturach i mogę powiedzieć, że istnieje ogromna różnica w sposobie myślenia w tym zakresie, w porównaniu z ludźmi wychowanymi np. w USA.
Ale ten artykuł nie dotyczy różnic kulturowych, nawet jeśli przekonania, o których dzisiaj będziemy mówić, są z nimi mocno powiązane. Chciałbym zabrać nas wszystkich w podróż mocnych stron.
Dlaczego mamy tendencję do skupiania się na brakach, zamiast skupiać się na mocnych stronach? Po co to sobie robimy, skoro o wiele łatwiej jest oprzeć się na tym, co robimy naprawdę dobrze? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Czym są mocne strony?
Mocna strona to supermoc.
Mocna strona to coś, co pozwala nam robić rzeczy naprawdę łatwo. To naturalne, czasami robimy coś nawet bez wkładu jakiejś większej energii w proces. Może to nastąpić automatycznie, bez świadomego użycia mózgu – jak w sytuacji, gdy wsiadamy do samochodu, jedziemy z punktu A i 20 minut później jesteśmy w punkcie B, nawet nie zauważając, jak to zrobiliśmy.
Mocna strona może być zabawowa, interesująca – możemy pasjonować się tym, z czym jest połączona lub może być powiązana z naszymi wartościami. Kiedy wykorzystujemy mocne strony, wszystko wydaje się proste, oczywiste – w tym stanie jesteśmy mistrzami w swoich dziedzinach, możemy osiągnąć najwięcej, wkładając najmniej.
Jednym z najlepszych narzędzi, za pomocą którego możesz dowiedzieć się więcej o swoich mocnych stronach, jest Gallup Strengths Finder (ostatnio przemianowany na CliftonStrengths – ale opisujący dokładnie to samo). Koncepcja zakłada, że każdy z nas ma w sobie 34 talenty, ułożone w różnej, niepowtarzalnej kolejności, zależnej od osoby.
Cała podróż zaczyna się od kwestionariusza, w którym wymienisz TOP 5 talentów, które w sobie masz. Istnieje możliwość odkrycia całej listy 34 na raz – jest to droższe rozwiązanie i moim zdaniem niekoniecznie potrzebne, gdy zaczyna się swoją przygodę z talentami. Zawsze możesz dopłacić i odkryć je bez konieczności ponownego wypełniania kwestionariusza, kiedy tylko chcesz. Twój wybór. (strony, które linkuję są w języku angielskim, ale kwestionariusz i potem raporty są dostępne w języku polskim)
Po przejrzeniu pytań otrzymasz krótki raport z listą Twoich TOP 5 mocnych stron – to elementy, w których jesteś naturalnie silny/a, nie musisz inwestować dużo energii, żeby sięgnąć do tych „wiaderek” z umiejętnościami – to przedłużenie ciebie, twojego działa i umysłu.
4 domenty talentów – materiał w języku polskim zaczerpnięty ze strony: https://dominikjuszczyk.pl/talenty-i-mocne-strony/
Talenty są pogrupowane w 4 kategorie: Wykonywanie, Wywieranie Wpływu na innych (w dobry sposób, z pozytywnymi intencjami), Budowanie Relacji i Myślenie Strategiczne. Każda z mocnych stron w przynależnej jej kategorii ma swój własny opis – po to, żeby lepiej zrozumieć, co za nią stoi. To dla nas punkt wyjścia do zastanowienia się, jak te elementy pasują do tego, kim jesteśmy w różnych sytuacjach w pracy i życiu.
Jak można z nimi pracować?
Świadomość to pierwszy krok. Poznaj swoje mocne strony, bądź świadomy/a listy swojej listy. Do pracy z nimi możesz skorzystać z konsultantów, coachów lub możesz spróbować samodzielnie nadać temu sens. Możesz użyć poniższych pytań, aby stworzyć strukturę wokół swoich myśli. Użyj tych pytań, aby przeanalizować talenty jeden po drugim ze swojej listy:
- Jakie jest moje TOP 5 i co oznacza każdy talent?
- Gdzie wykorzystuję ten talent w życiu zawodowym?
- Jakiego rodzaju zadania / projekty / działania związane są z tym talentem?
- Gdzie wykorzystuję ten talent w życiu prywatnym?
- Jak ten talent wpływa na moje procesy decyzyjne?
- Jak komunikuję się innymi, biorąc pod uwagę ten talent?
- Co robię z pojawiającymi się problemami dotyczącymi mojego talentu?
- Jakie są zalety posiadania takiego talentu?
- Jakie są wady posiadania takiego talentu? Gdzie może on wyrządzić więcej szkody niż pożytku? W jakich sytuacjach?
Zaczynając od tych pytań, możesz połączyć wyniki kwestionariusza z prawdziwym życiem. Nie chodzi o to, żeby teraz zmienić swoje życie, bo masz wyniki nowego badania. Chodzi raczej o znalezienie sposobu, w jaki możesz z nich świadomie korzystać, dokonywać lepszych wyborów, być świadomym ich jasnych i ciemnych stron oraz tego, jak lepiej reagować w różnych sytuacjach. Mocne strony są dla ciebie, dzięki czemu wiesz, co ci służy, a co nie, oraz jakie zadania chcesz, a jakich nie chcesz wykonywać.
Kiedy uczę o mocnych stronach, zawsze powtarzam: myślenie o swojej TOP 5 jest jak korzystanie z kompasu. Powrót do bazy to najlepszy pomysł, bo przynosi nam harmonię, spokój, pewność, że potrafimy coś zrobić. Korzystając z tej wiedzy, możesz uczynić swoje życie lepszym, ponieważ skupisz swoją energię na rzeczach, które są naprawdę ważne. Nie marnujesz go na naukę czegoś, co jest naprawdę daleko na twojej liście i musisz zainwestować ogromną ilość czasu, czasem pieniędzy lub uwagi, aby osiągnąć w tym przyzwoity poziom. A na koniec dnia okazuje się, że nie warto.
Upraszczaj i edytuj. To moje podejście do wielu sytuacji w życiu. Kiedy skupiasz się na posiadanych talentach, łatwiej ci się poruszać, bo masz kompas w dłoni i wiesz, jak go używać. Po co wrzucać go do wody, gdzie opadnie na dno i nie dość, że nie będzie widoczny, to jeszcze zupełnie nie będzie jak z niego korzystać?
Czy używanie mocnych stron nie jest lenistwem?
Możesz pomyśleć: „No dobrze, ale czy nie jest lenistwem opierać się tylko na tym, w czym jestem dobra/y? Co z byciem w strefie rozciągania, uczenie się przez całe życie lub pracę nad stawaniem się najlepszą wersją siebie?”.
Koncentrowanie się na mocnych stronach nie oznacza, że się nie rozwijasz. Oznacza to, że bardziej zwracasz uwagę na to, czego chcesz się uczyć i rozwijać.
Opiszę to na własnym przykładzie.
Jedną z moich TOP 5 mocnych stron jest Osiąganie (w oryginale: Achiever).
Mój Achiever lubi doprowadzać sprawy do końca, wykreślać elementy z listy zadań, osiągać cele, które sobie wyznaczam. Jest to związane z moim życiem zawodowym, zdrowiem, sportem, życiem osobistym oraz rozwojem.
Jak rozwijać się w ramach tego talentu? Uczę się upraszczać i edytować – jak wyznaczać lepsze cele, korzystać z OKR-ów i jak być bardziej adaptacyjnym człowiekiem. Wszystyko po to, żeby skupiać się na celu i w rezultacie zapomnieć o całym otaczającym mnie świecie. Być we FLOW. Przekazuję to także innym – dzielę się tym, co działa w moim przypadku i zachęcam ludzi do wypróbowywania różnych rzeczy, które mogą się u nich sprawdzić. Uczę się, jak być dla nich lepszym nauczycielem, facylitatorem i mentorem, aby proces uczenia się był bardziej efektywny. Jest w tym masa bycia w strefie rozciągania – potrzebuję ciągle popychać się do podejmowania niewygodnych działań, ale w ten sposób uczę się skutecznie i celowo.
To samo tyczy się mojego życia prywatnego. Kiedy chcę coś osiągnąć, powiedzmy, że chcę przebiec bieg na 5 km w czasie krótszym niż 30 minut – przygotowuję się do ukończenia tego biegu. Trenuję, dobrze się odżywiam, dbam o sen, dzięki czemu dobrze regeneruję się organizm. Uczę się przygotowywać posiłki tak, aby zawierały odpowiednią ilość wszystkich składników potrzebnych mojemu organizmowi, uczę się lepiej gospodarować czasem snu, żeby organizm mógł się zregenerować.
Używanie mocnych stron nie jest lenistwem. To uważne i mądre działanie. A mówiąc „nie” rzeczom, których nie chcesz się uczyć, ponieważ nie są one zbliżone do tego, kim jesteś, ćwiczysz mięśnie skupienia. Robisz w pracy rzeczy, które przyprawiają cię o mdłości za każdym razem, gdy o nich myślisz? Sprawdź czy są one w jakikolwiek sposób powiązane z twoimi mocnymi stronami. Jeśli tak, może po prostu musisz się trochę rozciągnąć, żeby zdobyć nową wiedzę lub narzędzia. Jeśli nie, może nadszedł czas, aby porozmawiać ze swoim managerem i samą/ym sobą na temat przyszłości, jaką chcesz mieć – w tej lub innej organizacji.
Najważniejsza rzecz z tego artykułu
Życie jest za krótkie, żeby skupiać się na tym, czego nam brakuje. Jak wspomniałam na samym początku artykułu – dla niektórych z nas taka postawa może być bardziej naturalna, tak nas uczono przez lata. Ale to sprawia, że nieustannie czujemy się nie dość dobrzy, wystarczająco inteligentni, wystarczająco wykształceni, zawsze „docieramy do celu”, nigdy „faktycznie tam nie jesteśmy”. To wyczerpujące, niezdrowe i frustrujące na śmierć. Możemy być mądrzejsi i lepsi w tym, co robimy każdego dnia. To kwestia świadomej decyzji o tym, co chcemy robić, w oparciu o to, kim jesteśmy i jakie są nasze najlepsze rzeczy, które możemy dać światu.
Wykorzystanie swojego potencjału pozwoli ci się rozwijać, utrzymać dynamikę i być szczęśliwym człowiekiem każdego dnia. I odmieni twoje życie, dzięki czemu będziesz czekać na każdy poniedziałek, żeby móc przeżyć kolejny tydzień z satysfakcją, przestrzenią do rozwoju i zmiany życia innych ludzi.
Czy nie warto spróbować?