Sposób, w jaki myślimy o rozwoju zawodowym i osobistym, różni się w zależności od osoby, kraju i organizacji. Mocne strony czy dziury – na czym się skupiamy? To bardzo kulturowe, zakorzenione w narodowym skrypcie, który mówi, co powinniśmy, a czego nie powinniśmy robić jako członkowie określonego społeczeństwa, grupy ludzi, społeczności skupionej wokół konkretnych wartości, przekonań czy wierzeń.
Żyjesz w kraju, w którym cały czas musisz udowadniać, że jesteś wystarczająco dobra/y? A może żyjesz w społeczeństwie, w którym dzieci słyszą od rodziców, że są niezwykłe, że od początku życia mogą osiągnąć wszystko, czego zapragną? Czy istnieje różnica pomiędzy ludźmi wychowanymi i ukształtowanymi w każdym z tych systemów? Oczywiście, że tak, ale to nie znaczy, że musimy takimi pozostać aż do śmierci.
Opieranie się na tym, w czym jesteśmy naprawdę dobrzy, zamiast ciągłego skupiania się na tym, czego nie możemy albo nie umiemy zrobić, może dla niektórych z nas oznaczać zmianę paradygmatu myślenia. Czy nie jest prawdą, że jeśli nie wiemy, jak coś zrobić, powinniśmy wziąć udział w szkoleniu, przeczytać książkę lub znaleźć mentora, który nas tego nauczy? Jestem pewna, że dla wielu osób jest to najbardziej naturalne podejście. Czy to jest przyjemne? Działa za każdym razem? Czy warto inwestować w to czas, a wynik jest wart wysiłku? Zobaczmy, co stanie się z nami w obu tych scenariuszach: mocne strony versus zasypywanie dziur.
Scenariusz nr 1: ciągle zasypuję dziury
Podam przykład z mojego doświadczenia managerskiego. Miałam kiedyś pracownika, który zajmował się kreatywną częścią materiałów edukacyjnych, które zapewnialiśmy pracownikom. Był niesamowity w swojej pracy, z otwartą głową, nie było dla niego rzeczy niemożliwych do stworzenia. I raz dałam mu zadanie związane Excelem.
Robił to zadanie przez cały tydzień, dysząc, i marudząc, a na koniec i tak musiałam to poprawiać.
Co manager w takiej sytuacji może zrobić? Mogłabym go wysłać na szkolenie z Excela, żeby udoskonalił swoje umiejętności i zasypał dziurę w kompetencjach. Byłoby to dość intuicyjne, ponieważ chciałam na stałe przekazać to zadanie zespołowi. Ale co dobrego by to dało, a ile szkody przyniosło?
Postanowiłem więc nie dawać mu zadań związanych z Excelem. Nigdy. Zamiast tego stworzyłam pewne automatyzacje i arkusz kalkulacyjny zaczął działać w miarę samodzielnie. Sprawa rozwiązana.
To moja historia, ale znam wielu managerów, którzy wykorzystaliby ten scenariusz, aby zasypać dziurę. Oczywiście istnieje wiele różnych sytuacji, struktur i zespołów. Ale kiedy mamy ludzi o naprawdę kiepskim dostępie do ich piętra analitycznego, a którzy wykonują świetną robotę w obszarze kreatywnym – jaki jest sens zmuszania ich do ciągłego skupiania się na swoich słabych stronach? Jak się czujesz, gdy myślisz o tym, jak bardzo nie jesteś wystarczająco dobry/a? Niezależnie od dziedziny twojego życia. Nie jesteś wystarczająco dobrym partnerem/ką / rodzicem / ekspertem/ką / managerem/ką / przedsiębiorcą/czynią / przyjacielem/ółką? Bądźmy szczerzy – czujemy się paskudnie. Zawsze chodzi nam po głowie to, że jeszcze tam nie jesteśmy. Zawsze w drodze, nigdy nie osiągając celu.
A ciągłe przebywanie w tym stanie umysłu może być wyczerpujące. Frustrujące i demotywujące na dłuższą metę. Nie mówię, że nie powinniśmy się wzmacniać, uczyć, stawać lepszymi wersjami siebie – to nie jest historia o tym. Powinniśmy się doskonalić, analizować, kiedy możemy być lepsi, ale bez ciągłego zarzucania sobie, że nie jesteśmy doskonali.
Scenariusz nr 2: wybieram mocne strony
A tutaj inny kąt patrzenia na temat.
Miałam pracownicę, która bardzo lubiła zajmować się zadaniami związanymi z organizacją: szkoleń, eventów, różnego rodzaju spotkań. Robiła to często i pomyślałam, że może po pewnym czasie jest to dla niej trochę zbyt monotonne i powtarzalne. Kiedyś odbyliśmy wartościową rozmowę i zaoferowałam jej nowe elementy, których mogłaby się nauczyć, takie jak prowadzenie szkoleń, zarządzanie projektami czy analiza danych. I wiecie co? Nie chciała tego! Było jej doskonale tam, gdzie była w tej chwili, uwielbiała być czarodziejem logistyki, pracować z wieloma różnymi ludźmi w najbardziej efektywny sposób, czyniąc ich życie lepszym i łatwiejszym. Z jej punktu widzenia te zadania wcale nie były monotonne – każde szkolenie, organizowane wydarzenie traktowała jako nową podróż.
Zostawiłam więc jej zakres zadań tak, jak był, sprawdzając na bieżąco czy coś się zmieniło. Pięknie wyrosła na managerkę wydarzeń, odpowiedzialną za organizację eventów dla tysięcy ludzi na całym świecie.
Jaki jest wniosek z tej historii? Mogłem jej powiedzieć, że MUSI poszerzyć zakres swoich działań, zrobić coś nowego. Postanowiłam jednak pozostawić ją z decyzją i obserwować, jak rozwija się jako osoba, niezwykle zadowolona i zaangażowana w to, co robi każdego dnia. Była naprawdę dobra w swojej pracy, uczyła się każdego dnia, nawet kiedy myślałam, że to nie możliwe, robiąc w kółko “to samo”. Ale myliłam się i teraz wiem – bardziej niż kiedykolwiek, że podjęłam wtedy dobrą decyzję.
Bazowanie na swoich mocnych stronach pozwoliło jej być spełnioną, szczęśliwą. Kto z nas naprawdę może powiedzieć, że każdego dnia czuje się szczęśliwa/y w swojej pracy? Jeśli zdecydujemy się oprzeć na mocnych stronach, talentach, preferencjach lub rzeczach, które po prostu lubimy robić, nasze życie może wyglądać właśnie tak. Mniej frustracji, marnowania czasu na rzeczy, które ktoś inny może zrobić w 5 minut, a my spędzamy cały dzień na znalezieniu rozwiązania. Mniej poczucia, że znów jesteśmy „niewystarczająco dobrzy”. Nie mówię, że to całkowicie możliwe do wyplenienia, ale na pewno będzie tego o wiele mniej niż w scenariuszu nr 1.
Dlaczego mocne strony są tak potężne?
Dlatego właśnie mocne strony są tak potężne. Koncentrowanie się na tym, w czym jesteśmy naprawdę dobrzy, spędzanie czasu na doskonaleniu, łączenie kropek z rzeczami podobnymi do tych, które już znamy, to świetny sposób, aby nie pozostać w tym samym miejscu. Aby cały czas rosnąć. Musimy mieć świadomość, że czasami przychodzi moment, w którym jesteśmy ekspertami w jednej dziedzinie i być może nie możemy się już niczego więcej nauczyć.
A czasem jesteśmy głodni – potrzebujemy więcej bodźców, nowych rzeczy, które nasz mózg może przyjąć. Nie twierdzę, że kiedy już staniemy się ekspertami, to z nami koniec. Poszukajmy innych rzeczy, których możemy się nauczyć, myślmy holistycznie, łączmy kropki pomiędzy obszarami, które wydają nan się interesujące. Mocne strony dają narzędzia umożliwiające lepsze zrozumienie siebie, poznanie, co może znajdować się na naszej liście rzeczy do zrobienia i na liście rzeczy, których nie chcemy robić. Ta druga jest równie ważna jak ta pierwsza (może nawet ważniejsza).
Potrzebujemy wiedzieć, jakich rzeczy nie chcemy robić, nigdy w życiu. I nie oznacza to, że jesteśmy leniwi, niezaangażowani lub opieramy się uczeniu się nowych rzeczy. Moim zdaniem jest zupełnie odwrotnie. Oznacza to, że podejmujemy świadomą decyzję, w co chcemy włożyć naszą energię, w co najlepiej ją zainwestować, żeby dostać możliwie najlepszy efekt. Żeby dać wartość, wykreować coś maksymalnie znaczącego dla siebie i / lub innych.
Nie wiesz, jakie są twoje mocne strony? Zawsze możesz zacząć od wypełnienia kwestionariusza o nazwie Gallup Strengths Finder Tool (https://store.gallup.com/p/en-ie/10108/top-5-cliftonstrengths), uzyskania raportu i dowiedzenia się więcej o sobie. Możesz też pogłębić swoją wiedzę na temat idei bazowania na talentach, korzystając z wielu materiałów, które znajdziesz na stronie Instytutu Gallupa – to świetne miejsce, aby poszukać dodatkowych informacji, inspiracji, historii czy wskazówek, jak wykorzystać tę ideę w praktyce. Zawsze możesz też skontaktować się ze mną – pomogę ci znaleźć to, w czym jesteś naprawdę dobra/y i jak zainwestować swój czas, żeby osiągnąć najlepsze rezultaty.
Wykorzystaj moc, którą dają mocne strony. Poznaj siebie lepiej, znajdź swoją przestrzeń do pracy w dziedzinie, która przyniesie ci radość, satysfakcję i poczucie dobrze spędzonego czasu. To wszystko jest możliwe – wystarczy przekierować swoją energię i skupienie.
To coś, co każdy z nas może zrobić, czyż nie?
