“Wooooooow, to jest takie ekstra!!”, “To mi się podoba, a ten pomysł zupełnie nie”, “To BOMBASTYCZNE!”
Czy znasz osobę lub dwie, które tak mówią? I tak, mam na myśli osobę dorosłą, nie dziecko czy nastolatka.
Osoba, która reaguje naprawdę żywo na to, co się dzieje, która otwarcie mówi, czy lubi, czy nie lubi danych idei, ubrań albo jedzenia?
To Rebel.
Czwarty z sześciu typów osobowości w Process Communication Model. Rozpoczęliśmy historię o PCM TUTAJ, a następnie przeszliśmy przez to, kim jest Nieugięty, Analityk i Działacz.
Dzisiaj dodajemy kolejny element do naszej PCMowej układanki po to, żebyśmy mogli zrozumieć różnych ludzi, kiedy ich spotkamy, mamy ich jako członków zespołu lub interesariuszy w różnych okolicznościach (zawodowych i prywatnych). Dla tych z nas, którzy mają mało energii Rebela, ten może wydawać się szaleńcem. Dlaczego? Rozpakujmy to dzisiaj!
Jak rozpoznać Rebela?
Rebel to osoba, która doświadcza świata przez pryzmat reakcji. W większości przypadków reaguje od razu silnym stwierdzeniem „lubię/nie lubię”. Albo to robi, albo po prostu odchodzi i może nigdy nie zacząć, czegoś robić. Ma tę wolną energię dziecka, która pozwala mu odczuwać radość, ekscytację, doświadczać świata z entuzjazmem, który jako dorośli ludzie często tracimy gdzieś po drodze.
Jak rozpoznać Rebela w Bazie osobowości? Ponownie – tak jak z każdym poprzednim typem, najłatwiejszym sposobem na postawienie silnej hipotezy jest poszukiwanie słów kluczowych, których dana osoba używa najczęściej.
W przypadku Rebela będą to: „Wow!”, „Niesamowite!”, „Podoba mi się to / nie podoba mi się to!”, „Super!”, „Świetne!”, „Och, jakie obrzydliwe!”. Często będą też używać sloganów.
Mówią to wszystko, ponieważ chcą zaprosić nas do wyrażania naszych własnych reakcji. To dlatego, że potrzebują autentycznego kontaktu z innymi, w ten sposób czują, że przynależą i są akceptowani. Są niezwykle kreatywni, dzięki swoim otwartym umysłom. Rebele mogą być świetnymi członkami zespołu (lub zespołu projektowego) na samym początku inicjatywy, kiedy mamy dużo pracy na poziomie tworzenia, burzy mózgu. Potrafią wymyślić wiele pomysłów, czasami superdziwnych lub takich, które wydają się niemożliwe do zrealizowania. Pomysłów, na które np. Analitycy albo Nieugięci nigdy by nie wpadli albo stwierdziliby, że to nierealne albo głupie.
Rozpoznanie Rebela jest również łatwiejsze, kiedy przyjrzymy się ich komunikacji niewerbalnej: większość czasu ich twarz jest niezwykle emocjonalna, z wieloma elementami aktywnej mimiki. Ich głos się zmienia, moduluje – wszystko po to, żeby wyrazić właściwe emocje i reakcje, do których dążą. Dużo ruszają ciałem, używając wielu gestów, żeby w aktywny sposób podkreślić to, co chcą wyrazić.
Jeśli to widzisz i słyszysz, to jest to silny wskaźnik, że po drugiej stronie procesu komunikacji w Bazie jest Rebel. Jak to wykorzystać, żeby dogadać się z takim typem osoby?
Czego Rebel potrzebuje w komunikacji?
- Rebel potrzebuje procesu komunikacji, w którym ma szansę wyrazić swoje reakcje. Niezwykle ważne jest dla nich również posiadanie przestrzeni, w której mogą nawiązać kontakt z innymi, wymieniając te reakcje ze światem zewnętrznym.
- Żeby skutecznie komunikować się z Rebelem, potrzebujemy używać emotywnego kanału komunikacji. Oznacza to, że potrzebujemy dotrzeć do wyższych poziomów energii, które mamy (dla niektórych z nas może to być dość wymagające), żeby wejść w pozytywną wymianę otwierającą rozmowę. Oznacza to, że zadawanie pytań lub bezpośrednie mówienie, co jest do zrobienia, nie zadziała w przypadku Rebela. Więc co zrobić? Używając tego samego przykładu, co poprzednio: gdy chcemy delegować zadanie do wybranego pracownika, świetnym podejściem będzie najpierw ożywienie rozmowy. „Cześć Radek, fajnie cię widzieć! Widziałeś ten mecz w sobotę? O mój Boże, było szaleństwo! (i w odpowiedzi na to rozmawiacie przez chwilę, żeby Rebel mógł również wyrazić swoje reakcje). A tak przy okazji, mam to zadanie, jest całkiem niesamowite, jesteś gotowy na misję?” Dla nich musi to być zabawne, nawet jeśli dla nas wydaje się to śmieszne i niepoważne. Kiedy już będą na pokładzie, możemy porozmawiać o szczegółach (zakres, termin, wsparcie, wymagana nauka itp.).
- Cenią sobie liberalny styl interakcji. Oznacza to, że potrzebują wolności, autonomii i przestrzeni, żeby być kreatywnymi i dowozić rzeczy, na które się umawiamy. Jedną z najgorszych rzeczy, jakie możemy zrobić, komunikując się z Rebelem, jest nadmiernie dyrektywy sposób mówienia lub nadmiarowe zadawanie pytań. To sprawia, że czują po drugiej stronie kata, nieumiejącego się bawić ani z luzem podchodzić do życia. Tak, potrzebują struktury i jasnego kontraktu dotyczącego tego, co ma być zrobione i kiedy, ale zbyt duża kontrola lub pytanie ich szczegółowo, co robią, przyniesie nam odwrotne rezultaty.
- Rebel dąży do odpowiadania na pytanie egzystencjalne: czy jestem akceptowany? Dobrze jest karmić to pytanie, zwłaszcza gdy widzimy, że Rebel jest pod wpływem jakiegoś rodzaju stresu lub presji. Dla nich następujące równanie jest jedyną prawdą.
Jestem akceptowany przez innych = Jestem wartościowy jako człowiek
- Jedyną potrzebą motywacyjną związaną z tym typem PCM jest kontakt. Ważne jest, żeby o tym wiedzieć, ponieważ gdy te potrzeby nie są zaspokojone, Rebel popada w rozpacz i traci dostęp do swoich umiejętności, zdolności do jasnego myślenia. Kontakt oznacza, że aktywnie wchodzimy w pozytywną interakcję z innymi ludźmi. Jesteśmy postrzegani jako ważna część rozmowy, wymiany pomysłów, a czasami po prostu osoba, która może zmienić temperaturę w pomieszczeniu na lepsze. Możemy zaspokoić potrzebę kontaktu, włączając się do rozmowy lub pozytywnej wymiany, nawet kiedy w danej chwili nie mamy na to ochoty lub nie wydaje się to do końca logiczne.
Po czym poznać, że Rebel jest w dystresie?
Krótkie przypomnienie: dystres to negatywny stres, który kosztuje coś nas (i nasze środowisko). Jesteśmy w dystresie, kiedy nasze potrzeby motywacyjne są sfrustrowane i żeby je nakarmić (w naprawdę dziwaczny sposób), wchodzimy w sekwencję dystresu. Jak to wygląda u Rebela?
- Driver: Muszę się dla ciebie starać / wysilać (co oznacza: jestem OK tylko wtedy, kiedy się dla ciebie staram). Na tym poziomie Rebel często mówi, że czegoś nie rozumie, mówiąc to wprost, np. „eee nie rozumiem” albo „nie bardzo to chwytam”. Ten mechanizm zachęca innych do myślenia i rozwiązywania problemów za nich (ponieważ oni tego tak naprawdę nie rozumieją). Kiedy widzimy takie zachowanie, możemy zaoferować pozytywny kontakt, mówiąc coś w rodzaju: „Och, człowieku, nienawidzę, kiedy to przytrafia się mnie! No dalej, rozwiążmy to razem!”. Tego rodzaju reakcja wyciągnie Rebela z króliczej nory i sprowadzi go z powrotem do przestrzeni OK-OK.
- Maska Obwiniającego. Podobnie jak Działacz, Rebel również nosi maskę obwiniającego na drugim poziomie dystresu. Różnica polega na tym, że Działacz obwinia innych, że nie są wystarczająco silni lub odporni, żeby podbić świat. Dla Rebela jest to bardziej mściwe, obwiniają innych za rzeczy, których np. sami nie dostarczyli. Zawsze znajdują zewnętrzne okoliczności (czyli inne osoby), które są odpowiedzialne za brak efektu lub wykonania pracy. I znowu: robią to, ponieważ brakuje im pozytywnego kontaktu i jest to podejście, które wybierają, żeby ten kontakt dostać, nawet jeśli jest on negatywny. To także ich sposób na niebranie odpowiedzialności, co jest ich ogólnym problemem.
- Piwnica: Na końcu Rebel przechodzi w tryb: „Patrz! Jeszcze ci pokażę i wtedy popamiętasz!”
Jak widać, bycie w dystresie jest algorytmiczną reakcją ciała i mózgu na niezaspokojenie potrzeb motywacyjnych. Ta sekwencja jest powtarzalna, zdarza się za każdym razem, kiedy dana osoba jest w jakiś sposób striggerowana. Cała sekwencja może trwać 30 sekund (dosłownie) lub może być dłuższa. Im częściej przechodzimy przez całą ścieżkę (3 kroki), tym więcej „kuponów” zbieramy, żeby je w końcu wypłacić.
Dlatego tak ważne jest, żeby zatrzymać błędne koło tak sprawnie, jak tylko zdamy sobie sprawę, że się zaczyna: im szybciej, tym łatwiej będzie. I pamiętajmy, że możemy sami zaspokoić potrzeby, ale możemy też poprosić o wsparcie osoby wokół nas. Możemy zawrzeć mały kontrakt z osobami z naszego otoczenia (prywatnego i zawodowego), który brzmi: „jeśli widzisz, że we mnie zaczyna się zachowanie X i Y, zareaguj, zapewniając właściwe pokrycie potrzeb. W ten sposób szybciej wrócę do siebie i nikt nie ucierpi”. Jest to szczególnie ważne na poziomie Maski, ponieważ kiedy tam jesteśmy, często nie myślimy jasno, więc jest nam bardzo trudno właściwie zaspokoić własne potrzeby.
Najważniejsza rzecz z tego artykułu
Rebel to kolejny świetny gracz w zespole. Zwłaszcza, kiedy potrzebujesz kreatywności, generowania pomysłów, rozwiązywania problemów, kiedy inni utknęli. Ich fantastyczne mózgi potrafią wymyślić tak wiele sposobów, żeby to zrobić, że dla innych może to wydawać się nieco oburzające lub szalone (szczególnie dla Analityków i Nieugiętych, jak wspomniałam powyżej). Ponieważ mają wysoki poziom energii, Rebeli można postrzegać jako osoby z ADHD (nieklinicznym), z nieskończonym źródłem optymizmu, radości lub entuzjazmu dla innych.
W mrocznym świecie, którego często doświadczamy, posiadanie takich osób jest szczególnie cenne. Sprawiają, że się śmiejemy, czasami widzą inną perspektywę lub dają nam iskrę, która przeniesie nasze myślenie i działanie w kierunku, którego nigdy wcześniej nie widzieliśmy.
Oczywiście, pod wpływem stresu jest trudniej, ponieważ Rebel nie dotrzyma terminów, obwinia innych, że nie wykonali pracy i znajdzie wszystkie możliwe wymówki, żeby tylko nie wziąć odpowiedzialności. Ale po przezwyciężeniu takiego zachowania i powrotu do strefy OK-OK, możemy stworzyć razem niezwykłą wartość – niezależnie od okoliczności.
Po to właśnie jest z nami na pokładzie Rebel.
