Zacząłem mówić o Driverach w jednym z poprzednich artykułów, który powstał w celu wsparcia tematu mówienia „nie” różnym rzeczom w celu odzyskania naszego cennego czasu. Wtedy omówiłam tylko jeden z pięciu elementów, które są częścią Analizy Transakcyjnej, a dziś opiszę je wszystkie, żebyś zobaczył(a), o co w nich dokładnie chodzi i gdzie możesz wykorzystać wiedzę na ich temat, aby żyć lepiej, szczęśliwiej i z poczuciem dobrze spędzonego życia.
AT zakłada, że istnieje 5 podstawowych Driverów: Bądź silny, Bądź doskonały, Sprawiaj Przyjemność, Staraj się (inaczej Wysilaj się) i Spiesz się. Każdy z nich ma swoje własne cechy i korzenie, a także sposoby, w jakie mogą zaszkodzić lub potencjalnie wesprzeć nas jako źródło potencjału i umiejętności. Dzisiaj będziemy kopać głębiej, aby dowiedzieć się, jak możemy wykorzystać ich jako sojuszników, zamiast zostawiać ich jak wrogów po drugiej stronie barykady.
Czym są Drivery?
Drivery to rozkazy, które sami sobie wydajemy. Są to komunikaty typu „powinieneś…”, „musisz…” czy „bądź jak…”, które często przybierają charakter nakazu mówiącego nam, że musimy wykonać określoną czynność. Drivery mają korzenie w naszym wczesnym dzieciństwie, w większości opierają się na tym, co usłyszeliśmy od naszych rodziców lub innych osób, które nas wychowały. I co nieświadomie było przez nas odbierane jako właściwy (często jedyny słuszny) sposób zachowania, dzięki któremu mogliśmy zyskać uznanie.
Jest 5 Driverów. Każdy człowiek może żyć z nimi wszystkimi, ale większość z nas ma 1-2 główne, które stają się najbardziej nam bliskim sposobem myślenia, reagowania na określony bodziec, kontekst czy sytuację.
Przeczytaj 5 krótkich opisów poniżej i zobacz, który z nich mówi o tobie najwięcej prawdy. Każdy Driver może być rozkazem, który popycha nas do robienia rzeczy w określony sposób, najczęściej z negatywnym skutkiem. Ale możemy też używać kierowców jako „stylów pracy”. W takim przypadku świadomie decydujemy, jak wykorzystać ich potencjał i traktować jako źródło talentu, siły i umiejętności. Być właścicielem, a nie ofiarą, której coś się w życiu przydarza.
Driver nr 1: Bądź Silny
Bądź Silny jest wtedy, gdy nie lubimy przyznawać się do tego, że czegoś nie wiemy. Raczej nie prosimy o pomoc czy opinię innych, bo może się wydawać, że jesteśmy słabi lub nie potrafimy sobie z czymś poradzić. Bądź Silny jest bardzo krytyczny wobec siebie i innych, często mówi: „dam radę”, nawet jeśli wie, że to nieprawda. Spędza dużo czasu na szukaniu odpowiednich danych, odpowiedzi czy informacji, zamiast kogoś zapytać, bo boją się, że zostaną uznani za niekompetentnych lub niewystarczająco dobrych.
Kiedy Bądź Silny może być stylem pracy? Ludzie z mocnym Bądź Silny są niezawodni, godni zaufania, często bardzo kompetentni. Świetnie radzą sobie w pracy pod presją, zadziwiająco dobrze funkcjonują w bardzo stresujących, wymagających sytuacjach. Są wytrwali, skupieni i nie poddają się tak łatwo. Kiedy tak to ujmujemy to okazuje się, że to są bardzo dobre, pełne potencjału cechy. Używaj ich, aby być mocnym partnerem do współpracy czy dyskusji. Bądź Silny może nam pomóc osiągać niezwykłe rzeczy, rozwijać się każdego dnia, szukać nowych rozwiązań czy pomysłów i faktycznie je wdrażać. Korzystaj z niego mierząc się ze swoimi celami, planami i rzeczami, które chcesz robić i których chcesz się nauczyć. Podążaj tą drogą wytrwale, a szybko zobaczysz rezultaty.
Driver nr 2: Bądź Doskonały
Bądź Doskonały jest wtedy, gdy akceptujemy tylko perfekcyjność w działaniu, wynikach lub efektach pracy albo działań w życiu prywatnym. Dotyczyć to może nas samych, ale też innych. Kiedy coś robimy, to wyznajemy zasadę wszystko albo nic – każdy inny wynik nie jest wystarczająco dobry (nawet jeśli to 95%). Nieustannie dążymy do perfekcji, nie tolerując najmniejszych wad, gdyż są one w naszej głowie oznaką słabości. Bez starannego przygotowania nie jesteśmy w stanie w ogóle rozpocząć zadania, a kiedy już to zrobimy, będziemy to robić tak długo, jak będzie to potrzebne do osiągnięcia perfekcji. W związku z tym trudno jest nam często dotrzymać terminów, co sprawia, że nie jesteśmy tak wydajni, jak na koniec dnia powinniśmy być. Związane jest to także z posiadaniem bardzo wysokich oczekiwań i standardów, przez co delegowanie zadań jest często bardzo trudne. A dzieje się tak, ponieważ nie wierzymy w możliwości innych osób – w to, że coś zostanie zrobione tak, jak my byśmy to zrobili – czyli idealnie.
Kiedy Bądź Doskonały może być stylem pracy? Osoby z silnym Bądź Doskonały mają najwyższe standardy i dbają o jakość swojej pracy. Przewidują różne scenariusze i często są przygotowani na najgorsze. Skupiają się na osiągnięciu jak najlepszego wyniku i zrobią wszystko, aby tak się stało. Używaj go, aby skoncentrować się na tym, co naprawdę ważne, na tym, aby nie marnować czasu na rzeczy, które nie mają określonego poziomu istotności lub wpływu. Bądź najlepszą wersją siebie i dostarczaj ponadprzeciętną wartość. Dodaj do tego odrobinę więcej bycia w pozycji OK-OK, nie kończąc wszystkiego idealnie. Ciekawym ćwiczeniem może być wyznaczenie sobie takiego celu, że odpuścisz 20% rzeczy, które nie są superważne, a pozostałe 80% tego, co robisz, będzie „doskonałe” (cokolwiek doskonałość dla ciebie oznacza). Możesz użyć Matrycy Wpływu i skupiać się na rzeczach z prawego górnego kwadrantu. Odpuszczanie jest ważną częścią korzystania z Bądź Doskonały, jeśli ma nam służyć, a nie ograniczać.
Driver nr 3: Sprawiaj Przyjemność
Sprawiaj Przyjemność jest wtedy, gdy przedkładamy potrzeby innych nad swoje własne. Kiedy ktoś prosi nas o pomoc, rzucamy to, co robimy w tej chwili i zaczynamy go wspierać. Często robimy pracę za innych, czasem nawet nie pytając czy ktoś tego potrzebuje. Chcemy uniknąć krzywdzenia ludzi przez bycie niepomocnymi czy niewspierającymi więc nie mówimy wprost, że coś jest dla nas nie w porządku, nie kwestionujemy konieczności lub pilności zrobienia czegoś. Nie wyznaczamy granic, aby się chronić, ponieważ boimy się, że przestaniemy być lubiani lub wspierający jako osoby. Pracujemy w nadgodzinach, jesteśmy wyczerpani, sfrustrowani i zmęczeni byciem popychadłem.
Kiedy Sprawiaj Przyjemność może być stylem pracy? Ludzie z silnym Sprawiaj Przyjemność są niesamowici, jeśli chodzi o budowanie zaufania, relacji i atmosfery. Mają wysoki kredyt zaufania społecznego, inni lubią przebywać w ich towarzystwie, mają dobry wpływ na otoczenie, w którym się znajdują. Wykorzystaj to do budowania silnych relacji, sojuszy, świetnego miejsca do pracy lub życia. To niesamowite źródło dobrego wpływu – wszystko, czego potrzebujesz, to wyznaczać lepsze granice. Granice są istotne, żebyś traktował(a) siebie jako równorzędnego partnera/kę w każdej relacji i kontekście, aby chronić siebie i swój czas. Może to być jedna z najtrudniejszych rzeczy do zrobienia, ale dzięki temu Sprawiaj Przyjemność może być supermocą.
Driver nr 4: Staraj Się (inaczej Wysilaj Się)
Staraj Się jest wtedy, gdy wkładamy w coś ogromny wysiłek i entuzjazm. Mamy tendencję do opóźniania zadań, otwierając wiele nowych sposobów, aby to zrobić, tworząc różne scenariusze. Jesteśmy bardziej skoncentrowani na rozpoczęciu wielu rzeczy niż na ukończeniu bieżących, przez co mamy tendencję do niekończenia ich w ogóle lub notorycznego braku terminowości.
Kiedy Staraj Się może być stylem pracy? Startaj Się może być ogromną zaletą w pierwszych etapach projektu lub inicjatywy, kiedy burza mózgów i kreatywność jest niezbędna. Myślenie holistyczne, łączenie kropek, innowacyjność w pomysłach jest wspaniałym źródłem inspiracji, gdy szukamy nowych możliwości, kwestionując zastane status quo. Bycie częścią zespołu, inicjatywy, projektu, gdy się dopiero zaczyna lub gdy zespół potrzebuje więcej bodźców, zachęcanie do zwiększenia ich wewnętrznej motywacji i wydajności będzie jednym z najlepszych pozytywnych zastosowań tego stylu pracy.
Driver nr 5: Spiesz Się
Spiesz Się jest zwykle traktowany jako dodatkowy Driver, podbijający inne w celu zwiększenia ich pozytywnego lub negatywnego wpływu. Sprawdza się, gdy pracujemy szybko i w krótkim czasie wykonujemy wiele zadań. Robimy wszystko w pośpiechu, co często prowadzi do wielu błędów, kiepskiej jakości pracy, a ostatecznie wydłuża czas wykonywania zadań, ponieważ wymaganych jest wprowadzenie wielu poprawek. W ten sposób oszczędność czasu jest iluzoryczna. Kolejnym aspektem związanym z ciągłym pośpiechem jest to, że nie mamy możliwości bycia tu i teraz, nie jesteśmy uważni. Co za tym idzie bardzo często mamy kłopot z budowaniem bliskich, długotrwałych relacji z innymi ludźmi.
Kiedy Spiesz Się może być stylem pracy? Ludzie z silnym Spiesz Się świetnie radzą sobie w sytuacjach kryzysowych, ponieważ są w stanie sprawnie podejmować decyzje. Mogą używać swoich szybko myślących mózgów, żeby połączyć w mgnieniu oka wszystkie kropki, układając je w logiczną całość. Skupiają się na wyniku, który mają dowieźć, więc eliminują ryzyka i koncentrują się na tym, co naprawdę liczy się w danej sytuacji. Używaj Spiesz Się, kiedy trzeba dokończyć zadanie, w momencie pracy pod presją. A weź głęboki oddech i jeden (albo kilka) kroków do tyłu w normalnych, standardowych sytuacjach. Przyniesie to większą równowagę i będzie szansą na rozwój.
Najważniejsza rzecz z tego artykułu
Jak widać, Drivery można traktować zarówno jak najelpszych przyjaciół, jak i śmiertelnych wrogów. Podobnie jak w przypadku właściwie wszystkiego – możemy widzieć szklankę do połowy pełną lub do połowy pustą. Ale tylko od nas zależy, jakie podejście przyjmiemy w traktowniu tych nowo poznanych aspektów nas samych. Istotą tego tematu jest uświadomienie sobie, które 1-2 z tych Driverów jest w twoim przypadku najsilniejszych i podjęcie decyzji, co chcesz z tym zrobić. Jak wykorzystać dany Driver jako styl pracy i nie pozwolić, by ograniczał twój potencjał oraz możliwości uczenia się i rozwoju każdego dnia? To prawdziwe pytanie, na które należy odpowiedzieć.
Jak więc zamierzasz wykorzystać swój Driver, aby stać się lepszą wersją siebie?
